სამართლობრივი და ეთნიკური ნორმები და ინფორმაციული    ტექნოლოგიები

  საინფორმაციო ტექნოლოგიების გამოყენების სამართლობრივი და ეთნიკური მოვლენების დაცვაგანსაკუთრებით მნიშვნელოვანია განათლების სფეროში, რადგან ეს მომავალი თაობის აღზრდასთან არის დაკავშირებული, კომპიუტერული პროგრამების გამოყენებით სამუშაო მნიშვნელოვნად გამარტივდება და მრავალი პრობლემის გადაჭრაა შესაძლებელი ეს არის ერთ-ერთი მიზეზი რის გამოც ამა თუ იმ მიზნით ხშირად ხდება მათი არალეგალური კოპირება, გავრცელება და გამოყენება, ამ საკითხთან დაკავშირებით სასურველი ყურადღება მივაქციოთ რამოდენიმე ფაქტორს:

პროგრამული უზრუნველყოფის არალეგალური კოპირება კანონის დარღვევაა. კანონოს საავტორო უფლებების შესახებ იცავს როგორც პროგრამული უზრუნველყოფის ავტორს ასევე მის მფლობელს ისევე როგორც საპატენტო უფლება იცავს გამომგონებელს.

გარდა კანონ დარღვევისა პროგრამული უზრუნველყოფის არა რეგალური კოპირება ზიანს აყენებს საზოგადოებას რადგან ხელს უწყობს მორალური და იურიდიულიდარღვევის დამკვიდრებას. (საგანმანათლებლოში).

პროგრამული უზრუნველყოფის არარეგალური უზრუნველყოფა ზიანს აყენებს შემქმნელს ეკონომიკურად (ფულს აღარ გადაუხდიან). ის ხელს უშლის პროგრამული უზრუნველყოფის მხარდაჭერას და შემდგომში გაუმჯობესებას, შემქმნელს მოტივაციას უკარგავს, გარდა ამის ეს პროგრამული უზრუნველყოფის ფასის გაზრდასაც იწვევს, რადგან პროგრამული უზრუნველყოფა ადვილად ემორჩილება ცვლილებას. მისი რეპროდუცირება ძალიან ადვილია.

 ამ სფეროში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება სხვისი შრომის პატივისცემას ამის გამო საჭიროა ყველანაირად შევეცადოთ, რომ არ მოვახდინოთ მონაცემთა ბაზების, ელექტრონული ტექსტების, პროგრამული კოდის, ციფრული აუდიო და ვიდეოს არარეგალური კოპირება ამ მიმართულებით განსაკუთრებული ყურადღება უნდა დაეთმოს შემდეგ საკითხებს:

პროგრამული უზრუნველყოფა და ციფრული მასალა დაცულია საავტორო უფლებით, მიუხედავად იმისა არის თუ არა ცხადად მითითებული  შესაბამის დოკუმენტში აქედან გამომდინარე მასალის კოპირება კანონის დარღვევაა თუ ეს არ არის ნებადართული პროდუქციის  ავტორის ან მისი გამომცემლის მიერ ამისთანავე კანონდარღვევაა არარეგულარული ასლის გამოყენებაც თუნდაც ეს ასლის სხვა პირის მიერ იყოს გაკეტებული.

თუ ციფრული მასალა არ არის დაცული კოპირებისგან ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ჩვენ მისი კოპირების უფლება გვაქვს გავრცელებისა და გაყიდვის მიზნით, როდესაც მწარმოებელი ან ავტორი უფლებას გაძლევს შეიძინოთ ,,დაუცველი“ პროდუქცია ეს იმას ნიშნავს, რომ ის გენდობა როგორც მომხმარები  ამისა ამ შემთხვევაში მწარმოებელი გვანიჭებს იმის უფლებას, რომ დავამზადოთ პროდუქციის ასლი ჩვენი ინტერესებიდან გამომდინარე.

როდესაც ციფრულ მასალას თან ახლავს სალიცენზიო ხელშეკრულება საჭიროა ყურადღებით გავეცნოთ მას, არ გვაძლევს იმის უფლებას, რომ პროგრამული უზრუნველყოფა გამოვიყენოთ დავამზადოთ მასალის ასლი, თუმცა როდესაც ეს არ არის ცხადად აკრძალული ხელშეკრულება შესაძლებელია მასალა სხვამ გამოიყენოს მისი კოპირების გარეშე.

იმ შემთხვევაში თუ აღარ ვიყენებთ ციფრულ მასალას და ეს არ არის აკრძალულია სალიცენზიო ხელშეკრულება ჩვენ შეგვიძლია სხვას გადავსცეთ. ეს მასალა ამ დროს სალიცენზიო შეთანხმების ავტომატურად გადადის ახალ მფლობელზე

    გარდა მესაკუთრული სახისა სალიცენზიო ხელშეკრულება რომელიც მომხმარებელს აძლევს მხოლოდ პროდუქციის გამოყენების უფლებასა და უკრძალავს მის გავრცელებას და მოდიპიკაციას. არსებობს სალიცენზიო ხელშეკრულების ისეთი სახეები როდესაც მომხმარებელს აქვს მისი კოპირების უფლება, გავრცელების თვით მოდიპიკაციის უფლებაც კი, ასეთი სახის ლიცენზიები აქვს,უფასო პროგრამულ უზრუნველყოფას, (free softvere lisens)და ღია კოდით გავრცელებულ უზრუნველყოფას  ( general fablic lisens).

  გარდა იურიდიული ნორმებისა არსებობს მორალური და ეთიკური ნორმები რომელთა დაცვა აუცილებელია ციფრული მასალის გამოყენების დროს. მიუხედავად იმისა არის თუ არა ციფრული მასალა დაცული საავტორო უფლებით, ახლავს თუ არა მას სალეცენზიო ხელშეკრულება მის გამოყენების შემთხვევაში აუცილებელია ავტორის ან წყაროს მითითება (ვიდეო ან აუდიო მასალის ავტორს) მასალის მოდიპიკაციის შემთხვევაში ასევე მიზანშეწონილია პირველ წყაროს მითითება, თუმცა ეს ყოველთვის აუცილებელი არ არის, ვებ გვერდის გასაფორმებლად არ არის საჭირო ავტორის მითითება, თუ ამას საგანგებოდ არ ითხოვს შაბლონის ავტორი ან მფლობელი ანალოგიური სიტუაცია ამა თუ იმ ფასიანი თუ უფასო ინსტრუმენტი, ასეტი ინსტრუმენტით გაკეტებული მასალა არ არის საჭირო ავტორის მითითება თუ ამას საგანგებოდ არ ითხოვს შესაბამისი სალიცენზიო ხელშეკრულება და ბოლოს ყველაზე მნისვნელოვანია ინფორმაციული და საკომუნიკაციო ფორმების გამოყენებისას არ ირღვეოდეს ადამიანის უფლებები

საკუთარი აზრის თავისუფლად გამოხატვის უფლება.

ინფორმაციის მიწოდება რომელიც საზოგადოების კუთვნილებაა.

პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა და კულტურულ ცხოვრებაში მონაწილეობის უფლება.